นานาสาระ: การวางกระสอบทรายป้องกันน้ำท่วม

ปัญหาน้ำท่วมเป็นปัญหาที่เกิดจากกระแสน้ำตามธรรมชาติ ที่มีปริมาณเยอะมากๆ กระแสน้ำไหลเชี่ยว การจะกั้น หรือเปลี่ยนทิศทางน้ำนั้นต้องคำนวนปริมาณน้ำกับวัสดุที่จะน้ำมากั้นเพื่อ ขวางทางเดินน้ำนั้น ต้องดูทิศทางเพื่อให้น้ำได้ระบายออกไปด้วย เพราะคันกั้นน้ำนั้นไม่สามารถรับแรงดันน้ำในปริมาณที่เพิ่มขึ้น และจำนวนมากๆได้ เพราะคันกั้นน้ำไม่ได้แข็งแรงเหมือนเขื่อน
การทำแนวคั้นกันน้ำท่วมโดยใช้กระสอบทรายอย่างถูกวิธี

แนวกระสอบทรายซึ่งวางก่อเป็นรูปสามเหลี่ยมปิรามิด ให้่ฐานกว้างกว่าความสูง 3 เท่า และในขั้นสุดท้ายให้วางแผ่นพลาสติกทับโดยไม่ให้ตึงเกินไป แล้ววางกระสอบทรายทับปลายแผ่นพลาสติกทั้ง 2 ด้าน

ในขณะนี้หลายๆ พื้นที่ในประเทศไทยกำลังได้รับผลนกระทบจากภัยธรรมชาตินั้นก็คือภัยน้ำท่วม นั้นเองพี่น้องในหลายๆจังหวัดได้ัรับความเดือดร้อนเป็นอย่างมากและมีการ สร้างแนวกั้นน้ำจากกระสอบทรายขึ้นมาแต่การสร้างแนวกันน้ำแต่ละครั้งนั้นก็มี การพังทลายลงมาบ้างทำให้กระแสน้ำที่ไหลเชี่ยวและไหลบ่าออกมาจากแนวกั้นน้ำ ที่ชาวบ้านได้สร้างกันไว้อย่างรวดเร็วเราจึงมาดูวิธีกันว่ามีวิธีใดบ้างที่ จะวางกระสอบทรายได้ถูกต้องและป้องกันไม่ไห้คันกั้นน้ำถล่มลงมาได้
ที่มาของกระสอบทรายกันน้ำท่วม

แนะ นำวิธีการวางกระสอบทรายของ มหาวิทยาลัยนอร์ธ ดาโกตา สเตท (North Dakota State University) สหรัฐฯ ซึ่งระบุไว้ว่าการวางกระสอบทรายไม่ถูกวิธีจะทำให้คันกั้นน้ำพังทรายที่มีการ วางลงได้ โดยทรายที่นำมาใส่กระสอบทรายนั้นควรมีครึ่งหนึ่งของขนาดของกระสอบทราย และควรมีน้ำหนักอยู่ระหว่าง 15-18 กิโลกรัม เพื่อความสะดวกในการขนย้ายนั้นเองครับ
ทำเลในการวางกระสอบทรายกั้นน้ำ

ใน ส่วนทำเลสำหรับวางกระสอบทรายควรจะเป็นทำเลที่ช่วยให้เราวางแนวกั้นได้ระยะ ทางที่สั้นและเตี้ยที่สุด เพือที่จะช่วยประหยัดในเรื่องของการใช้กระสอบทรายได้ และต้องมีการระวังสิ่งกีดขวางที่มีการทำลายคันกั้นน้ำ อีกทั้งอย่าทำแนวกั้นพิงผนังสิ่งก่อสร้าง เพราะจะเกิดแรงจากแนวกระสอบทรายกระทำต่อผนังสิ่งก่อสร้างได้ และควรที่จะทิ้งระยะห่างระหว่างคั้นกั้นน้ำกับสิ่งก่อสร้างโดยประมาณแล้ว 2.5 เมตร เพื่อให้เราสังเกตเห็นการรั่วซึมของคันกั้นน้ำ และยังเป็นพื้นที่ให้เราสามารถวิดน้ำที่รั่วซึมออกมาหรือใช้เพื่อที่จะใช้ทำ กิจกรรมอื่นๆได้

และเนื่องจากการเสียดสีระหว่างกระสอบทรายช่วย ป้องกันการลื่นไถลของคันกั้นน้ำ ดังนั้น เราต้องทำให้เกิดการยึดกันอย่างดีระหว่างพื้นดินและคันกั้นน้ำ ระวังอย่าให้มีการไหลของน้ำใต้แนวคันกั้นน้ำ เคลื่อนย้ายสิ่งของต่างๆ ที่จะทำให้เกิดการลื่นไถล ถ้าคันกั้นน้ำสูงกว่า 1 เมตร ให้ขุดคูตรงแนววางกระสอบทราบเพื่อให้เกิดความมั่นคงระหว่างแนวกระสอบทรายและ พื้นดิน โดยคูดังกล่าวนั้นควรที่จะลึกประมาณ 10-15 เซนติเมตร และมีความกว้างประมาณ 45- 60 เซนติเมตร หรือเป็นความลึกประมาณความหนาของกระสอบทราย 1 กระสอบ และกว้างเท่ากระสอบทราย 2 กระสอบ

ความสูงของแนวกระสอบทรายควรสูงกว่า ระดับน้ำประมาณ 1 ฟุต โดยความกว้างของฐานคันกั้นน้ำนั้นควรมากกว่าความสูงของคันกั้นน้ำ 3 เท่า เช่น คันกั้นน้ำสูง 1 เมตร ฐานควรกว้าง 3 เมตร เป็นต้น ทั้งนี้ จากการคำนวณเมื่อใช้กระสอบทรายที่หนา 10 เซนติเมตร กว้าง 25 เซนติเมตร และยาว 35 เซนติเมตรนั้น ทุกความยาว 30 เซนติเมตรของแนวกั้นจะใช้กระสอบทราย 1 กระสอบ และทุกๆ ความสูงของแนวกั้น 30 เซนติเมตรต้องใช้กระสอบทราย 3 กระสอบ และทุกๆ ความกว้างของแนวกั้น 80 เซนติเมตรต้องใช้กระสอบทราย 3 กระสอบ

หรือใช้สูตรต่อไปนี้เพื่อคำนวณหาจำนวนกระสอบทรายที่ต้องใช้ทุกๆ ความยาว 1 ฟุต (เมื่อวัดความสูงเป็นหน่วยฟุต) ดังนี้
คำนวณหาจำนวนกระสอบทรายที่ต้องใช้ทุกๆ ความยาว 1 ฟุต

จำนวนกระสอบทราย = {(3 x ความสูงคันกั้นน้ำ) + (9 x ความสูงคันกั้นน้ำx ความสูงคันกั้นน้ำ)} / 2

ตัวอย่างเช่น

เมื่อ ใช้กระสอบทรายหนา 10 เซนติเมตร กว้าง 25 เซนติเมตร และยาว 35 เซนติเมตร สร้างคันกั้นน้ำสูง 3 ฟุต (ทุกๆ ความยาว 1 ฟุต ฐานกว้าง 3 ฟุต)
ต้องใช้กระสอบทราย = {(3X3) + (9X3X3)} /2 = 45 กระสอบ
หรือ ตัวอย่างที่ได้คำนวณแล้วทุกความยาวแนวคันกั้นน้ำ 100 ฟุต จะใช้จำนวนกระสอบทราย ดังนี้
คันกั้นน้ำสูง 1 ฟุต ใช้กระสอบทราย 600 กระสอบ
คันกั้นน้ำสูง 2 ฟุต ใช้กระสอบทราย 2,100 กระสอบ
คันกั้นน้ำสูง 3 ฟุต ใช้กระสอบทราย 4,500 กระสอบ
คันกั้นน้ำสูง 4 ฟุต ใช้กระสอบทราย 7,800 กระสอบ

เมื่อ ทราบจำนวนกระสอบทรายที่ต้องใช้แล้วก็มาถึงการวางกระสอบทราย ทั้งนี้ ต้องให้คันกั้นน้ำขนานไปกับทิศทางการไหลของน้ำ และวิธีวางกระสอบทรายคือวางกระสอบทรายทับบริเวณที่ไม่ได้เติมทรายของ อีกกระสอบทรายให้สนิทเป็นแนวเช่นนี้ไปเรื่อยๆ และให้ปากกระสอบหันในทิศทางตรงข้ามกับกระแสน้ำ แล้วขึ้นไปเดินบนกระสอบทรายในชั้นที่วางเสร็จเพื่อให้แนวกั้นน้ำหนาแน่นและ มั่นคง ส่วนชั้นต่อมาให้วางกระสอบทับรอยต่อของกระสอบชั้นล่างและใหเชั้นล่างเหลือ พื้นที่โผล่ออกมาประมาณครึ่งกระสอบ

หลังจากเรียงกระสอบสอบทรายจนได้ เป็นคันกั้นน้ำแล้ว ให้หาแผ่นพลาสติกมาวางทับแนวกั้นน้ำแล้วใช้กระสอบทรายวางทับที่ปลาย แผ่นพลาสติกทั้งสองด้าน และอย่าให้แผ่นพลาสติกตึงเกินไป เพราะแรงกระแทกของน้ำจะทำลายแนวกั้นได้ นอกจากนี้ยังต้องระวังไม่ให้พลาสติกเป็นรูหรือถูกเจาะจากของมีคมด้วย